ALLAH'LA ALIŞVERİŞ YAPMAK

"İNNALLAHEŞTERA MİNEL MÜ'MİNİYNE ENFÜSEHÜM VE EMVALEHÜM BİENNE LEHÜMÜL CENNETE"(Tevbe 9/111).ayeti Cenab-ı Hakk'ın müminin amellerine müşteri olduğunu anlatır.Bu ayette Hak Teala bize diyor ki:
"Kulum,Seni en mükemmel bir fabrika olarak , bir çok aletlerle tezyin ederek yarattım.Şimdi elinizde olan emanetimi bana satınız.Ben birinize bin veren Allah'ım, şehadet aleminde esen fırtınalı sahnede bu muazzam fabrikayı idare etmek çok güç olduğunu anlayınız, onun ne büyük masrafla döneceğini düşününüz, geliniz bunu bana satınız. Binanaleyh bunu bana satar, sizin namınıza işletir karını da size verirsem, sizin için ne geniş bir kazanç olacağını bilin"
Bu nedenle varını Allah'a satarsan kar içinde kar olduğu meydanda Eğer satmazsan , görüyorsun ki hiç kimse elindeki malı muhafaza edemiyor.gençlik gidiyor ihtiyarlıyoruz,gözümüz ,kulağımız , kaslarımız hareketlerimiz zayıflıyor , midemiz ve iç organlarımız tehlike işaretleri veriyor.O halde boş yere gidecek yerde neye Hakka bu varlığı satmıyoruz?Ömrümüzün dakikaları birer tohumdur.Bunları Hakka satar isen , zahiren fena bulur ama alemibekada o tohumlar saadet çiçekleri açar.Cennet gibi bir fiyat veriliyor.
Bu muazzam fabrikanın bir aleti "akıl"dır.
Bu aklı Cenab-ı Hakk'a satmayıp , kendi nefsinin hesabına çalıştırırsan öyle zarar verici bir alet olur ki geçmiş zamanın bütün elemi, gelecek zamanın korkunç halleri senin başına yüklenir. Faidesiz, zarar verici bir alet derecesine düşer.Şeriat asası olacak yerde isyan aleti olur.Bu nedenle bir takım insanlar aklın bu şekildeki tacizinden kurtulmak için ekseriyetle sarhoşluğa, yahut lüzümsuz eğelencelere koşar  dalar ki,sarhoş olur.Sarhoşlar da üç sınıfa ayrılır:
1-Hayrını, şerrini müdrik olmayan, sefihane bir şekilde kafasını ispirto ile uyuşturan ebleh sınıfı
2-İçinde gizlenen şekaveti meydana çıkarmak için sekri yardımcı olarak kullanan şaki sınıfı ki, bu cemiyet için muzır bir sınıftır.
3-Saltanatı ilahiyyeyi mütelada "aklı" durup Kudretin tecellilerindeki sıklet o teraziyi parçalayıp aklı, malın hakiki sahibine satmadığı için , onu uyuşturmaya çalışan sınıf.
Bu üç sınıfta da zarar meydan da .Ve zarar nefsinde kalmıyor, cemiyyete geçiyor, kendi nesline sirayet ediyor, neslinin bir çok batınında eksiklik başlıyor. İcabında cemiyet içinde kendisinden çok aşağı kimselerin eğlencesi oluyor
O muazzam fabrikanın en mühim aletlerinden olan "göz" öyle bir hassadır ki:Ruh bu alemi o pencere ile temaşa eder.Rüyet o pencere ile olur.Şimdi bu mühim aleti Cenab-ı Hakk'a satmayıp da kendi hesabına çalıştırırsan belki geçici , devamsız bazı güzellikleri, manzaraları seyr  ve şehvet ve hevesi nefsaniyeye aid bir kuvve derekesine iner, adi bir hizmetkar olur.
Şayet o gözü kindisini yapana, rüyet kanunlarının sahibine satıp ve Onun hesabına çalıştırsan  o zaman o göz , kainat kitabının bir mütelacısı  ve bu alemdeki tecelliyatı sübhaniyyenin mühim bir nazırı, mucizatı Rabbaniyyenin geniş bir seyircisi olur.
Bu vücud fabrikasının tat alma aleti olan dili(ağzı) sahibi hakikisine satmayıp kendi hesabına çalıştırır, mide namına işletirsen, nihayet midenin tavla fabrikasına bir kapıcı olmaktan başka ne olur?Eğer Rezzakı Kerim'e satılırsa o zaman dildeki tat alma kuvveti ilahi hazinelerin bir vekili, kudreti ilahi mutfağının bir müfettişi olur, büyük rütbelerden bir rütbe olan "şakir" rütbesine terfi etmiş olur.
Ey Adem oğlu düşün:
Aklın kötülük aleti olmasımı güzel, yoksa kainatın mühim bir anahtarı olması mı güzel?
Keza gözün alalede bir kuvve olması mı güzel, yoksa ilahi kütüphanenin mütefennin bir nazırı olması mı güzel?
Dilin yalnız tadıcı bir tavla kapıcısı, bir fabrika yasakçısı olması mı güzel, yoksa hazine i hassa i ilahinin bir rahmet nazırı olmasımı güzel?
HazretiMevlana bunu şöyle bir örnekle anlatır:Gece insanın rüyasına şeytan musallat olur ve güzel bir kadın şeklinde gözükür.Rüyada bu güzel kadınla insan cinsel yakınlık kurar,bir zevk yaşar.Uykudan uyanınca bakarki o hayal yok olmuş ancak pisliği kendi üzerine de kalmış" dünyanın nefsani zevkleri de böyledir.Geçicidir, hayaldir.Ömür suyu bir hayal yolunda tüketilirse geriye yapılanların karşılığı olan ceza yükü kalır.