Sinekli Bakkal romanının konusu 2.Abdülhamit zamanında geçsede halide Edip Adıvar 'ın göndermeleri tek parti diktatörlüğüne yöneliktir; roman kahramanı Şevki'nin bir Mevlevi olan Vehbi dede hakkındaki şu sözleri buna örnek gösterilebilir:
Şevki:-Tehlikeli unsur diye mırıldandı."Niçin Şevki Bey?" diye sorulduğunda:
-Bence imam, bizim memleketimiz için Dededen daha az zararlıdır..Dervişin felsefesindeki uyuşturucu, uyutucu zehir imamın cennet, cehennem masallarından daha çok tehlikeli.İmam sadece batıl itikatların doğurduğu bir sürü masalı tekrar ediyor.Dede, iyilik kötülük arasındaki farkı kaldırıyor.İyiyi fenayı tablolarında boya diye kullanan sanatkar bir Allah mefhumu çıkarıyor.Bunun mantıki neticesi ne oluyor bilirmisiniz? Bu itikat, insanları zulme ve zalimlere karşı müsamahakar , lakayt yapar.Bence en evvel bu memlekette tekkeleri kaldırmalı...
Soruyu soran cevap veriyor:"-Sen müstakbel bir devletin banisi gibi konuşuyorsun , Şevki bey.Dede'nin devletle hiç munasebeti yok.Onun sahası ferdin ruhu.Kendisine mahsus açlığı, tecessüsleri, muammaları olan ruh!.Eğer insanlar sadece zahiri bir devletin birer küçük parçasından ibaret olsalar , dünya bir nevi karınca, arı cemaatine döner.Dede'nin sizin bahsettiğiniz müstakbel Türk rjimi ile hiç alakası yok.
Şevki:"-İyi kurulmuş bir devlet makinasında hiçbir fert teselliye muhtaç olamaz.Aciz, hayali, bilhassa düşman ruhları Vehbi Dede gibi sırrılerin muzır felsefesi yaratır.Bizim kuracağımız devlette ne zulüm ne de mihnet olacak.Devletimizin sıhhatini , muvazanesini bozacak her türlü kuvvetin kafasını ezeceğiz".
(Gerçekten de türkiye Cumhuriyetinin ilk 40 yılı , Cumhuriyet halk partisi muhaliflerinin kafasını ezmekle geçmiştir)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder