Cumhuriyet tarihinde üç defa Şark harekatı olmuştur. Bunların birincisi 1925 Şeyh Said hadisesidir. Bu hareket üzerine kurulan İstiklal mahkemelerinin kararı ile asılan insan sayısı bilinmemektedir.
1930 yılında Molla Mustafa Barzani Ağrı dağında silahlı surette kıyam etti. Ordu üzerine gitti. Kaçarak İran tarafına geçti. Hareket altı ay sürdü. Bu esnadaki öldürülen insan sayısı belli değildir.
1936 yılında Dersim harekatında komutanlardan biri Salih Omurtak idi. Askeri uçak dahi kullanılmıştı. Bu şahsın sonraki yıllardaki itiraflarında Dersimde yüze yakın köyü adeta insansız bir hale getirmişti.
Bu üç şark harekatına ilaveten Konya isyanı, Bolu isyanı, Düzce isyanı, Gerede isyanı, Yozgat isyanı, Koçgiri isyanı gibi hareketleri yargılayan Ankara istiklal mahkemesi, Erzurum, Rize İstiklal mahkemesinde asılan insanlarla en son menemen hadisesinde asılan insanların sayısı hususunda ancak şu söylenebilir: İstiklal mahkemeleri iki devredir. Birinci devrede verilen idam kararlarının infazını Meclis tasdik ediyordu.ancak ikinci devre istiklal mahkemelerinin idam kararlarının infazını Kanun Mustafa Kemal'e bıraktığından bunların sayısını bilmek mümkün değildi. İnkılaplar dahil asılan insan sayısı beş yüz bin olduğu söylenmektedir. Sadece Konya "Delibaş" isyanında telef edilen insan sayısı beş bindir.
1930 yılında Molla Mustafa Barzani Ağrı dağında silahlı surette kıyam etti. Ordu üzerine gitti. Kaçarak İran tarafına geçti. Hareket altı ay sürdü. Bu esnadaki öldürülen insan sayısı belli değildir.
1936 yılında Dersim harekatında komutanlardan biri Salih Omurtak idi. Askeri uçak dahi kullanılmıştı. Bu şahsın sonraki yıllardaki itiraflarında Dersimde yüze yakın köyü adeta insansız bir hale getirmişti.
Bu üç şark harekatına ilaveten Konya isyanı, Bolu isyanı, Düzce isyanı, Gerede isyanı, Yozgat isyanı, Koçgiri isyanı gibi hareketleri yargılayan Ankara istiklal mahkemesi, Erzurum, Rize İstiklal mahkemesinde asılan insanlarla en son menemen hadisesinde asılan insanların sayısı hususunda ancak şu söylenebilir: İstiklal mahkemeleri iki devredir. Birinci devrede verilen idam kararlarının infazını Meclis tasdik ediyordu.ancak ikinci devre istiklal mahkemelerinin idam kararlarının infazını Kanun Mustafa Kemal'e bıraktığından bunların sayısını bilmek mümkün değildi. İnkılaplar dahil asılan insan sayısı beş yüz bin olduğu söylenmektedir. Sadece Konya "Delibaş" isyanında telef edilen insan sayısı beş bindir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder