"Tekkeler kendi zamanlarında halkın içtimai kulupleri idi.Yalnız mabed değil mektebdi.İnsanların birbirini tanıması ,sevmesi,ruhtan ve gönülden kaynaşması için çatısı altında her sınıf halka yer verilmişti.Rütbe ve ünvan farkı gözetilmiyordu.Vezir ve müşir ile daire müdürü ,mümeyyiz,herhangibir kalem efendisi ,odacı,kapıcı hatta mahalle bekçisi aynı minder üzerinde diz dize oturuyordu.,aynı sofrada yan yana yemek yiyordu.Ayin ve mukabel-i şerife denilen ruhi ve ruhani neşesi ile gönüller besleyen tarikat zikirleri ,orada bulunan herkese aynı heyacanı veriyor,aynı zevki tattırıyordu.Ayinden önce ve sonra meydan odasında şeyhin huzurunda herkes aynı sohbeti dinliyordu.Hep bir arada aynı telkini alıyor,aynı dersi görüyor ve bunlardan nasibi kadar feyizlenip ruhunu ve nefsini terbiye etmenin hazzına,huzuruna kavuşuyordu.Dergahın kapısı eşiğinden boyun kesip içeri girenler ,papuçları ile beraber rütbe ve nişanlarını da dışarıda bırakıyorlardı.Birlikte insanlar arasında ezeli kardeşliğin bağını sağlamca kuvvetlendirmek ,gönül birliğinin ve sevgisinin tadını yaşatmak ve arttırmak istiyordu.İçtimai ahlaka büyük önem verilmişti.Öylesine ki ,su-i niyet cinayet,hüsnü niyet velayetti.Bedii zevklerden,zerafetten,nükteden,her türlü incelik ve güzellikten anlayan tekke ve tarikat mensupları ,güzel vasfı altında toplanan her şeyi seviyor,sevdirmesini biliyordu.Tekkenin meydan odası sohbetlerinde verilen tarikat dersleri ve terbiyesi cemiyette hep bu olgunlukta insan yetiştiriyordu.Onun içindir ki "Tekke görmeyen,tekkeden geçmeyen meclis adamı olmaz,insan yüzüne çıkamaz"derlerdi.Meydan odalarında söz sohbeti dinlenir,kamil mürşitlerden kurulan meclisler asırlarca hep bu hizmeti yaptılar.Susayan taliplere ilahi irfanın yanında içtimai kültürde verdiler.Edep,terbiye talim ettiler.Kısmeti olanlar nasibi kadar feyizlendi,nurlandı, sonra da etrafına nur verdi,huzur verdi"
(Cemaleddin Sever Revnakoğlu-Eski sosyal hayatımızda tasavvuf ve tarikat Kültürü)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder