İnsanların bir bölüğü sırf tenzih üzeredirler ki Musevilerdir.Diğeri sırf teşbihte bulunan İsevilerdir.Diğer tenzih ve teşbihi cami bulunan Muhammedilerdir.
Tenzih;Her türlü kusur venoksanlardan uzak demektir,batındır.
Teşbih; Benzeme demektir,zahirdir.
TEVHİD;Zahir vücud ile batını kendinde toplamaktır.
Cem'siz , yalnız fark ile giden ,açık şirkten farksız,yalnız cem ile giden dezındıklıktan kurtulamaz.İseviler veMuseviler yalnızca teşbih ve tenzih yolundan gittikleriiçin zat tevhidine ulaşamazlar.
Tevhid,cem'ül cem'de tamamlanır.Cem'de Hak zahir ,halk batın,hazretül cem'de ise halk zahir,Hak batındır ki makamı şeriattır.Cem'ül cem' dahi bu iki cem'in cami'idir.Vahdet ve kesret, tenzih ve teşbih bu makamda tevhid edilmiştir.Cem'ül cem de salik ne kendini ne halkı görebilir,bu nokta da o yalnız Hakk'ı görür.
Fark, halk ile Hak'dan perdeli olmaya denir.Cem ise Cenabı Hakkı halksız müşahede etmektir.Cemül cem halkı-fark halinde iken yanikendini kaybedip yitirmeden , bircezbe eseri olmadan Hak ile kaim bulmaya derler.Cem salikin fenası mertebesidir.Cem ül cem ise salikin bekabillah iele muttasıf olması tüm mahlukatı Hak ile kaim bulmasıdır.Kesretivahdette, vahdetikesrette müşahede etmesidir
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder