MEKR VE İSTİDRAC

 Hak Teala'nın bir kulun bütün isteklerini yerine getirmesi , her isteğin vermesi,)isterse bu verilen şeyler harikulade şeyler olsun ,) o kulun hak Teala nezdinde makbul bir kul olduğunu göstermez.Bunlar, bazı kullarına iyilik ve ihsandır.Bazılarına da istidractırAraf suresi 182 nci ayetinde buyrulur:"Onları derece derece aşağı indiriyoruz.Onlar bilmiyorlar"

Siyaset sahnesinde seçimlerden 15 kez birisi galip çıkabilir.Bu Hakk nezdinde makbuliyet ölçüsü değildir."derece derece alçaltılma" işareti de olabilir.

Hakteala, sebebler dairesinde iş görür.Bu nedenle sebebler dediğimiz hususu var etmiştir.Buğday elde etmek için toprağı sürmek, ilaçlamak, güberlemek tohum atmak hep bir sebeb olarak halkedilmiştir.Bu sebebler olmadan bir şey husule gelirse Peygamberlerin gösterdiklerine "Mucize", Veli kullardan meydana gelene "Keramet", Veli olmayan lardan meydana gelen adet dışı şeylere "Firaset", Fasıklardan ve günahı çok olanlardan zuhur ederse (İstidrac) denir ki derece derece , kıymetini indirmek demektir. Kafirlerden zuhur edene ise "Sihir" yani büyü denir.

İstidracın manası; Allah Teala'nın bir kimseye , isteklerini dünyada vermesidir ki , o kimsenin haddiaşması, inadı ,cehaleti ve  fesadı artıp, her an dergahı izzetten uzaklaşarak rahmetten mahrum kalmasına sebeb olmasıdır.

İSTİDRACIN KISIMLARI

1-Mekr : "Böyyle bir hile kurdular.Bizde onların haberi olmadan , hilelerinin cezasını verdik"(Neml 50) 

2-KEYD :Araf suresi 183 ayet:İhsan görünüşünde, helak ve perişan edişim çetindir"Mekr manasına yakındır.

3-HIDA :Bir kimseye tahmin etmediği yerden zarar vermektir. (Münafıklar zanlarınca Allah'a hile yaparlar.Allah da hilelerini başlarına geçirir.(NİSA142)" Bakara suresi 9 ncu ayetinde :"Onlar (akıllarınca) Allah'ı ve müminleri aldatırlar.Halbuki onlar kendilerini aldatırlar.Ve bunun farkında değildirler" 

4- İMLA: "İnkar edenler, kendilerine ömür ve mühlet verişimizi , sakın kendileri için hayırlı sanmasın.Biz onları sadece günahlarını artırsınlar diye bırakıyoruz"(Ali imran ayet 178) Bu ayette geçen nümli kelimesi, mühlet verdik demektir.

5-) İLHAK :Hak Teala Enam 44 ayetindemealen:"Nihayet kendilerine verilen bu genişlik ve serbestlikle tam ferahlandıkları sırada onları ansızın yakaladık" ,Kasas suresi39 ve 40 ncı ayette Firavn hakkında mealen:(O firavun ve askerleri yeryüzünde hakları olmıyarak büyüklük tasladılar.Ve zan ettiler ki , bize döndürülmeyecekler.Biz de Firavun'ı hem askerlerini yakaladıkta onları denize atıverdik" İlhak çok kerre nimet olarak verilen bir şeyi sonunda azap olarak gönderip , aldatmaktır.

Bu ayetlerden anlaşılan odur ki arzu edilen şeylerin ele geçmesi, saadete kavuşmaya, olgunluk  vehayradelalet etmez.