NEFİS VE RUH

 İnsan madde aleminden geçmeden manaya ulaşamaz. Bunun ispatı uykuya dalmadan rüyanın görülememesidir. "Ölmeden evvel ölün" bir an önce nefsaniyetten kurtulun demektir.
Nefis ve ruh birbirine aynadır. Ruh esas nefis ise onun süsüdür. Süse takılıp kalan ruha ulaşamaz. Ruh, merkep olan nefsin üzerine binen bir binicidir. Nefse değer veren, merkebi sırtında taşır.
Nefis, uysal bir merkep olduğu için bize uyar. Ama inatçı merkepleri uysallaştırmak için disiplin gerekir. Şeriatın amacı, zorlukları bedene yükleyip onu uysallaştırmak ve ruhun emirlerine uyup onun, üstüne binmesine itiraz etmemesini temin etmektir. İnsanın insan olması, nefsini emmareden kurtarıp aziz hale getirmesi demektir ki Peygamberimiz bu durumu "Ben şeytanımı Müslüman ettim" hadisiyle anlatmıştır.