Tüm yaratılanlar aslında tek bir vücuddur o da Hakk'ın vücududur. Eşyanın vücudu ile Hakk'ın vücudunu ayrı görmek şaşılıktır. Mesnevi'nin ilk hikayelerinde geçen şaşı olan çırak hikayesi bunu anlatır."Sen","Ben" bu ikilikten doğar. Bu ikilikten kurtulmadıkça vahdet'e gelinmez. İkilikten kurtulmak için nefsin alakalarından sıyrılmak gereklidir. Bir kuyuda su derinliği 100 metre aşağıda olsa, elinde 99 metre ip bulunsa son bir metrelik ip olmadıkça suya kavuşamazsın. İnsanın vücudi izafi gemisini batırması gerekir. Malumdur ki bir gemiyi batıran yük, en son konulan yüktür. O hale gelinceye kadar dayanır amma son yük konulunca deryaya batar. Gemiyi batıran son yük mevti ihtiyari denilen iradi ölümdür. Büyükler nefsin ölümünü beyaz ölüm, siyah ölüm, yeşil ölüm, kırmızı ölüm diye çeşitlendirmişlerdir. Beyaz ölüm açlıktır. Siyah ölüm halkın cefa ve ezasına tahammül edip asla şikayet etmemektir. Kızıl ölüm nefsin arzularına muhalefet etmek, isteğini yapmamaktır. Yeşil ölüm ise eski elbise giymektir...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder