DÖRT KAPI KIRK MAKAM

Ahmet Yesevi hazretleri "Yeseviyye adabının" temellerini içeren Fakr-nameye göre Yesevilik yolu dört kapı ve her kapıda on adet olmak üzere toplam kırk makamdan oluşur.Bunlar:

BİRİNCİ KAPI: ŞERİAT içerdiği on makam:Hak Teala'nınarlığına , birliğine, Zat'ına ve sıfatlarına iman;Namaz kılmak, Oruç tutmak;Zekat vermek,Hac yapmak ;Mülayim(yumuşak söz)söylemek, ilim öğrenmek, Hz.Resulullah'ın sünnetlerini eksiksiz uygulamak;Emr-ibil-ma'ruf ve Nehy-i anil-münkeri eksiksiz yerine getirmek

İKİNCİ KAPI :TARİKAT.içerdiği on makam şunlardır:Pir huzurunda tevbe eylemek ve biat alarak tarikata girmek;Havf ve reca(Allah'ın gazabından korku ve rahmetinden ümit) arasında yaşar olmak;Tariaktın evradını vaktinde ve eksiksiz yerine getirmek;Pirin hizmetinde olmak,Pirin huzurunda icazet(izin)almadan konuşmamak;Pir'in uyarı ve nasihatlarına kulak vermek;izni ile konuşmak; masivadan tecrid olmak(Allah rızasından gayrısından uzak durmak);tefrid olmak(Allah7ın huzurunda olma şuuruna varmak)tır.

ÜÇÜNCÜ KAPI:MARİFET.İçerdiği on makam şudur:Fenafillah'ı hedef almak;Dervişliğe razı olmak,Halkın ezasına tahammül eylemek, Helal ve temiz lokma talebinde olmak; Hakk'ın marifetine müşteri olmak; Şeriat ve tarikatın değerini bilmek; Dünyayı terk eylemek,Ahireti tercih eylemek seçmek; Varlığın mahiyetinden haberdar olmak,Hakikatın sırlarına vakıf olmak...

DÖRDÜNCÜ KAPI:HAKİKAT.HakTeala yolunda olmak, Helal ve haramı iyi ve kötüyü bilmek;Haram lokmaya el değdirmemek; Yiyeceğini Hak yolunda sebil eylemek; Kimseye eziyet vermemek; Fakirliğin münkiri olmamak;Tarikattaki seyr ü sülukunda azimli ve sadık olmak; Mürşidinden başka her kesle sırrını paylaşmamak;Şeriat,Tarikat ,Marifet ve Hakiukat makamlarının farkını bilerek amel işlemek; ve nihayet Hakk'a vuslat ile seyr-i fillah da karar kılmak