LEDÜN İLMİ

Ledün ilmi deyince, insanın gözünün önüne mektep, medrese ilimleri gibi okuyup öğrenilecek bir ilim geliyor. Hâlbuki bu ilim, unutmak ilmidir ve nihayet insanın dilini lâl, aklını ermez eder. Bundan sonra öyle bir ilim zuhûr eder ki… Ama maddî ilim de inkâr edilemez! Acîz ilmi tamamlanıp bitirilmeden, hakîkat bilinemez. Kur’ân’daki “ölmeden evvel ölme” işte bu “acz”dir… Ama bu kendi kendine olmaz… Konuşmak ve sevişmekle olur. S. – Kader yok mu bu işte? – Kader iki türlüdür: Cüz kaderi, Kül kaderi. Bizim, kendi irâde ve isteğimizle yaptığımız işler, cüz kaderimizdir. Kül kaderi de Allah’ın takdîr ettikleridir. Biz istesek, cüz kaderimizi bozabiliriz. Kül de, kendisinin takdîr ettiklerini bozabilir. Acz ilmi bitince, hiçbir arzu kalmayınca herşey kader olur, kendisi de… Ondan sonra zevk başlar. O zevki kelâm anlatamaz. Bilenler, herkese öğretmek isterler amma, “yine kendi kanunu- oraya gelince harp! diye, lisân ve akıl duruyor. Mısrî Niyazî: “Vahdet-i Hakkı bilenin dili lâldir, akl-ı mat!”diyor.