YARATILIŞTAN MAKSAT

Bahçıvan meyve elde etmek amacıyla ağaç eker.Meyve, ağaçtan sonra meydana gelse de bahçıvanın maksudu meyve olduğu için, meyve ağaçtan evveldir. Hak Teala'nın bu dünyayı yaratmaktan maksadı'da Zat'ın seyredeceği insan-ı kamil olan kutupdur. Halbuki Ademoğlu en son yaratılandır. Fakat, Hakk'ın maksudu olduğu için Alemi, Adem için yaratmıştır. Bu tertip üzre ademden de o erlerin demi için vücuda gelmiştir. Nasıl ki alemden maksud, alem halkıdır, halktan maksad da o kutuptur. Padişahın bir bendesi, kölesi bir suç işlese affedilmesi umulur. Ancak, Padişahın mülkünde ortaklık iddia ederse bu affedilmez ve başı vurulur. Bunun gibi Zina, şarap içmek, aldatma ve yalancılık gibi günahların cezaları vardır amma affedilebilirler. Padiaşıh tahtına göz dikenler başını kurtaramaz. Lanetli İblis "Ben ademden hayırlıyım" diyerek varlık ve benlik davasına kalktığı için kovuldu. Şu halde köle için rütbe ve makam talebinden zararlı bir şey yoktur. Yol kesicilerin başı(reisi),liderlik sevdasıdır. Hak yolunda ululuk talep etmek şirktir. Adaletin uygulanması amacıyla olanı ve yoklukla süslü olanı başka. Böyle olan kimse zahirde reis görünse de batında kul gibidir(kendini hizmete vakfetmiştir)Onun reislikten maksadı hizmettir. Barışı, kavgası Hak içindir. Böyleleri yeryüzünde Hakk'ın gölgeleridir. Reislikten büyük cürüm yoktur. Şirkten başkası küçük günahlardır. Hepsi de ayak değerindedir. Asıl baş şirktir. Reisliğin, makamın mayası benliktir(kibirdir). Hak yolunda benlikten kurtulmadıkça Hak Teala sana üstadlık etmez(ders vermez)