MERKEBİN TAŞIDIĞI YÜK

Eşeğin(merkebin) taşıdığı şeker yükünden hiç nasibi yoktur. Sadece zahmeti vardır. Şekerin ne tadını bilir ne de kıymetini. İlim, Allah'ı anlatır.Ancak bu anlatımdan zevk alınırsa ve anlatılanlar müşahede edilirse o ilmi taşıyanlara faidesi vardır. İlim, dünyevi mevki ve makamlar için ön şart edilmişse yani mevki ve makamlar elde etmek için öğrenilmişse semerinde şeker çuvalı taşıyan eşekten farksızdır. İlmi, makam ve dünyayı elde etmek için öğrenen alimlerle, zühd ve takvayı dünya malı için yapan abitlerin, her ne kadar görünüşleri pak ise de içleri pistir.Bunlar ilim yükünü eşek gibi taşırlar, ilimden haberleri yok."Memeselil hımari yahmilu esfara" Kitap yüklü eşek gibi ilmi satmak için öğrenmişlerdir. Müşteri bulabilirlerse güler ve yaşarlar. Bulamazlarsa donar, solarlar, mahvolup giderler.Evliyayı Kiram böyle değildir. Onların ilimden amaçları ameldir, manadır.İlim onların canlarının gıdasıdır "Bir dostki yanında gül ile diken eşittir, mezhebine göre mushafın zünnardan farkı yoktur. Öyle dostun gamını niçin çekelim ki topal merkeple rahvan atı bir tutuyor"Bu hak dediği zaman, Hak ona ayan olur,o, Hak dediği vakit ondan gizlenir. Bu, Hak deyince Hakk'a vasıl olur,o, Hak dedikçe Hak'dan uzaklaşır. Bir şahıs ki , seni candan sever ve talep eder ve seni daima övgüyle anar. Çağırdığın zaman yanına gelir, semtinde dolaşır, evini arar, sorar.Yana gelir örtüsüz yüzünü gösterir, seninle tatlı tatlı konuşur. Hak Teala sevmediği kuldan nefret eder, huzursuz gözden kendini saklar. Eğer sen makbulu Hüda isen emin ol ki adını çağırdığı zaman ortaya çıkar. Alim insan her sözün altında ilimler(manalar) görür, onlardan haz alır. Suyu kanAyan kimse arkdan, dereden, çaydan,ırmaktan,deryadan baktığında hepsinde suyu görür. Cahile sözden manaya geçmeye müsaade yoktur.