İRADE KONUSU

Seyyid Muhammed Nurul Arabi hazretleri İstanbul ziyareti esnasında Padişahın huzur dervinde bulunur.Şeyhülislam kendisinden "İrade" konusundaki görüşlerini sorar.Hazretin izahatı şu şekildedir: "Kuldacüz'i bir irade elbette mevcuttur.Mesuliyetin kaynağıda budur.Ancak herkeste ve her zaman değil.Mesela ben elbette cüzi bir iradeye sahibim.Lakin padişahın emriyle geldim.Buradan kalkp gitmek te benim elimde değildir."Gel" denilir geliriz "git" denilir gideriz.Demek ki burada iradem belli bir hususta yok hükmündedir.Aynı şekilde padişahın huzurunda bulunduğumdan dolayı yapabileceğim hareketler de sınırlıdır.Bazı kimseler de aynen bu misalde olduğu gibi daimi bir surette Rablerinin huzurunda bulunduğunun idraki içinde yaşarlar.Allah her yerde hazır ve nazır olduğu halde pek çok kimse , kendilerini sadece namazda huzuru ilahide kabul ederler.Halbu ki belli bir manevi mertebeye yükselmiş olanlar , her an huzuru ilahide bulunduklarının idraki ile yaşarlar.Böyle kimselerde cüzi iradenin var sayılıp sayılmayacağını varın siz takdir edin"