İBNİ ARABİDE İNSANI KAMİL ANLATIMI

Fütühatı Mekkiyye’de  insanı Kamiller şöyle tarif edilir:”Onlar , Allah’ın emirlerini yerine getiren diğer müminlerden fazladan bildikleri bir hal nedeniyle ayırt edilemezler.Farz namazlara sadece nafileleri eklerler, çarşılarda dolaşırlar, insanlarla konuşurlar, farzları insanlarla birlikte eda ederler, her beldeye o beldenin insanlarına ait kıyafetlerle girerler, mescitleri mesken edinmezler, insanlar arasında dikkat çekmemek için Cuma namazının kılındığı mescitlerde  yerlerini sürekli değiştirirler.konuştukları zaman Allah’ı murakabe ederler ,insanlar tarafından pek fark edilmemek için komşuları dışındakiler ile pek haşır neşir olmazlar.,bütün ihtiyaçlarını kendileri karşılarlar.Allah’ın razı olacağı şekilde çoluk-çocuğuyla şakalaşır ve haktan başkasını söylemezler.Ancak kalpleri ile insanlardan ayrılıp Allah’la beraber bulunurlar,ilimde rüsuh sahibi olup Allah’a kullukta bir an dahi geri durmazlar.Kalblerini rububiyet sultanı istila ettiği  ve onun karşısında zelil bulundukları için riyasete tama etmezler,her makamın gerektirdiği şekilde amel ederler ve halkdan gizlenirler.Onlar hiç şüphesiz Efendilerinin halis ve muhlis kullarıdır.İnsanlar arasında yerken içerken uyanıkken ve uyurken ve konuşurken devamlı surette Allah’ı müşahede ederler..onlar,kalbleriyle birlikte allah’dan başka bir mehumla uğraşmadıkları ve kendilerini korudukları için bu ilahi basamaklara varmışlardır.Onların konuşmaları ,oturmaları, kalkmaları, bütün yaşantıları Allah iledir.İşte bunlar melametiler olup , ricalin en yükseği, talebeleri deen üstün olan kimselerdir.”