Akıl dediğimiz ilahi nimetin ihata ve idrak edemeyeceği bir şey yoktur. Ancak aklı kül mertebesine kadar aklın mertebeleri vardır, bu mertebelerin en aşağısı akl-ı maaş dediğimiz bu aleme(alemi şehadete) ait akıldır. Bu akıl alemi tabiatta mahsur kalan kimselerin yani ehli zahirin aklıdır. Aklı maaş ancak kendi dairesinde tasarruf sahibidir. Alemi şehadetin üstüne ait alemi idrak edemez. Eğer akıl ilim ve irfan ile terbiye görüp terakki ederse "akl-ı maad" olur. Bu akıl alemi şehateni üstündeki alemi idrak eder. Aklı maad'ın üstünde de akıllar vardır. Aklı küll mertebesine vasıl olduğu vakit iş tamama erer. Burası da şehadet/misal/ervah/ayanı sabite mertebelerinin üstünde olan vahdet mertebesidir.akıl için bu mertebenin üstü yoktur. Akıl ve onun mertebeleri ilahi bir armağandır. Aklın mertebelerine ait ilimleri Hak Teala bazı kullarına ihsan buyurur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder